Sünnetin yazılması konusundaki hadisleri iki gruba ayırabiliriz: Sünnetin yazılmasını yasaklayan ve izin veren hadisler.
Önce sünnetin yazılmasını yasaklayan hadisler üzerinde duracak, sonra yazılmasına izin veren hadisleri ele alacağız. Böylece sünnete karşı art niyetli davrananların samimiyetsizlikleri bir kez daha ortaya saçılacaktır.
Şunu çok iyi biliyoruz ki, SÜNNETİN YAZILMASINI yasaklayan ve serbest bırakan hadisler aynı döneme ait değildir. Yazılmasının yasaklanması -hadis rivayeti yasaklanmamıştı- Kur’an ayetleri ile sünnetin birbirine karıştırılma ihtimali ile bu yasak konmuştu. Bu ihtimal ortadan kalktığı gün yasak kaldırılmıştı.
Sünnet inkarcıları, hadisleri yazmayı yasaklayan hadisleri kurallarının dışına çıkarak ebediyyen yazılmasının yasaklandığına delil gösterirler. Fakat yasaklamayı bildiren hadislerden kat kat fazla hadisi görmemezlikten gelirler. Çünkü onlara efendileri tarafından öyle emir buyurulmuştur.
Bu girişten sonra gelelim Sünnetin yazılmasını yasaklayan ve serbest bırakan hadislere.
SÜNNETİN YAZILMASINI YASAKLAYAN HADİSLER
- Ebu Sa’îdu’l-Hudrî, Peygamber (aleyhissalâtu vesselâm)’in şöyle söylediğini rivâyet etmiştir:
“Benden (Kur’ân dışında) bir şey yazmayın. Kim benden, Kur’ân’dan başka bir şey yazdı ise onu imha etsin. Benden (şifâhî) rivâyette bulunun, bunda bir mahzur yok.(1)
2. Ebu Said el-Hudri (r.a.) şöyle demiştir:
“Rasûlullah (s.a.v.)’in bize (hadis) yazma izni vermesine çalıştık kabul etmedi.”(2)
3. Ebu Hureyre (r.a.):
“Biz hadisleri yazarken Rasûlullah (s.a.v.) bizim yanımıza geldi ve
–Bu yazdığınız nedir? diye sordu. Biz:
– Senden işittiğimiz hadislerdir, dedik. Rasûlullah (s.a.v.):
“Allah’ın kitabından gayri bir kitap mı ediniyorsunuz? Siz ne yaptığınızı biliyor musunuz? Sizden önceki ümmetler, Allah’ın kitabıyla yazdıkları başka kitaplar edindikleri için sapıttılar.” buyurdu.”(3)
Birinci hadisde hadislerin yazılmama sebeplerini ortaya koyuyor. “Benden (Kur’ân dışında) bir şey yazmayın. Kim benden, Kur’ân’dan başka bir şey yazdı ise onu imha etsin.”
Fakat Rasulullah (s.a.v.) hadis rivayetini de yasaklamıyor, aksine teşvik ediyor.
“Benden (şifâhî) rivâyette bulunun, bunda bir mahzur yok.”
Dikkat edilirse, sünnetin şifahi olarak rivayet edilmesi yasaklanmıyor. Aksine teşvik ediliyor. Bu sünnet inkarcılarının aleyhine olan bir durum.
Bir de hadislerin yazılmasına, yani sünnetin kaydedilmesine izin veren hadislere bakalım.
SÜNNETİN YAZILMASINA İZİN VEREN HADİSLER
- Abdullah İbnu Amr el-As (r.a.) hadisi:
“Ben Peygamber (s.a.v.)’den herşeyi yazıyordum. Kureyş beni bundan nehyetti ve: Rasûlullah (s.a.v.)’den işittiğin her şeyi yazıyorsun. Rasûlullah (s.a.v.) ise bir insandır; öfke ve rıza, her iki hâlde de konuşur” dediler.
Bunun üzerine yazmaktan vazgeçtim. Bunu Rasûlullah (s.a.v.)’e haber verdiğim zaman eliyle ağzına işaret ederek:
“Yaz, nefsimi kudretinin elinde tutan Allah’a yemin ederim ki, buradan (ağzımdan) haktan başka bir şey çıkmaz.” buyurdu.”(4)
2. Ebu Hureyre (r.a.) hadisi:
“Rasûlullah’ın sahabilerinden hiç bir kimse benden daha fazla hadis rivayet etmiş değildir. Abdullah b. Amr hariç. Çünkü o yazıyordu ben yazmıyordum“(5)
3. Ebu Hureyre (r.a.) hadisi:
“Ensarlı bir adam Rasûlullah (s.a.v.)’e ezberleme gücünün azlığından şikayet etti. Rasûlullah:
Sağ elinden yararlan (yani yaz), buyurdu.”(6)
4. Yemenli bir zatın, Mekke’nin fethi günü, fetih tamamlandıktan sonra kendisi için Rasûlullah (s.a.v.)’in hutbesini yazmalarını ashabtan istediğinde Rasûlullah (s.a.v.) buna izin vererek:
“Ebu Şah için yazınız.” Buyurmuştur.(7)
5. Enes(r.a.) hadisi:
“Yazarak ilmi kayıt altına alınız.”(8)
6. Rafi b. El-Hadic (r.a.) hadisi:
“Ben: Ya Rasûlullah, biz senden çok şeyler işitiyoruz; onları yazalım mı? diye sordum.
“Yazınız, sakıncası yok.” diye buyurdu.(9)
7. Rasûlullah (s.a.v.), Amr b. Hazm’e sadakalar, diyetler, feraizler ve sünnetlerle ilgili mektup yazdırdı.(10)
8. Rasûlullah (s.a.v.) vefat ettiği hastalığında şöyle buyurmuştur:
“Bana bir mektup (kağıt) getiriniz de, kendisinden sonra sapıklığa düşmeyeceğiniz bir mektubu size yazayım (yazdırayım).”(11)
9. Rasûlullah (s.a.v.)’in Muhacirlerle Ensar ve Müslümanlarla Yahudiler arasındaki anlaşmayı yazdırması.
Yahudi-Hıristiyan- Şia İttifakı’nın iflah olmaz tetikçileri Sünnetin yazılmasını yasaklayan hadisleri -hadisleri toptan inkar etmelerine rağmen- görürler ve kabul ederler. Fakat Sünnetin yazılmasına izin veren, teşvik eden hadisleri asla görmezler. Görürlerse kimyaları bozulur.
Kim ne yaparsa yapsın, gerçeği değiştirmez.
Bu konudaki hadislerin tahlillerini, Sahabe ve hadis alimlerinin düşüncelerini sonraki yazılarımızda ele alırız inşaallah!
————————————-
(1)Muslim, Kit. Zuhd bab: 72 hn. 3004; Ebû Dâvûd Kit. İlim bab: 31ın. 3647, 3648, Dârimî Kit. Mukaddime bab: 47; Musned, İmam Ahmed, c. III sh. 12, 31.
(2) El-Hatibü’l-Bağdadi, Takyidü’l-İlim; s. 32-33.
(3) El-Hatibü’l-Bağdadi, Takyidü’l-İlim; s. 34.
(4) Ed-Darimi, Sünen; 1/125, El-Hatib, Takyidü’l-İlim; s.74.
(5) Buhârî, Kit. İlim, bab: 39; Tirmizî Kit. İlim bab, 12 hadis no: 2668; Musned, İmam Ahmed, c. II, 249.
(6) El-Hatib, Takyidü’l-İlim; s. 67, Et-Tirmizi, el-İlim; 5/39.
(7) El-Buhari, es-Sahih; 1/38, (Ancak burada Ebu Şah yerine Ebu Filan diye geçer), El-Hatib, Takyidü’l-İlim; s. 89.
(8) El-Hatib, Takyidü’l-İlim; s. 70, İbni Abdi’l-Berr, Camiu Beyani’l-İlmi ve Fadlihi; 1/71. Bu hadis, bir kısmı zayıf olan çeşitli yollardan rivayet edilmiştir. (Bkz: El-Hatib, Takyidü’l-İlim; s. 68, Haşiye; 129 ve s.70, Haşiye 134, Subhu’s-Salih; Ulumu’l-Hadis ve Mustalahuh, s. 21-Haşiye,1.
(9) Es-Suyuti, Tedribü’r-Ravi; s. 286.
(10) İbni Abdi’l-Berr, Camiu Beyani’l-İlmi ve Fadlihi; 1/71.
(11) El-Buhari, es-Sahih; 1/29, Müslim, es-Sahih; s. 1257. (Kitabü’l-Vasiyye -Babü Terki’l-Vasiyye li’men Leyse lehu şey)
